Ləman AG
grinders_l@yahoo.com
Artıq qulaqlarımız döyənək olub bu ifadələri hər gün, hətta bəxti üzünə gülməyən bəzilərimiz hər saat bu ifadələri eşitməkdən. Biz qədim xalqıq… Gözəl səslənir, amma sizcə reallıqla bu ifadə arasında utanc verici təzad yoxdur mu?
Beynimizin cürümüş rəflərindən toz basmış kitabları qaldırıb göz gəzdirsək bunu asanlıqla əsaslandıra bilərik. Hər nə qədər siyasi-tarixi maşınların bizə sırıdığı bir düşüncə olsa da qəbul edək ki, biz qədim xalqıq. Tariximiz e.ə hətta bəzi səfehlərə gore e.əəəəə (vs.) gedir. Ən azından kitablar belə yazır.
Bu gün, 16cı, 17ci və hətta 19cu əsrdə formalaşmalarını tamamamlamış Avropa xalqları demokratiya hadisəsinin bu yanından girib o yanından çıxıblar. Biz isə bu qədər qədim olmağımıza baxmayaraq hələ də demokratiyanın Azərbaycan variantından danışırıq. Hələ də özümüzü Azərbaycan Demokratik Respublikası adlandırırıq. Sizcə bu qədər qədim xalqa Demokratik Azərbaycan Respublikası ifadəsi ve adı daha yaxşı yaraşmazmı?
Biz hələ də mədəniyyətimizin bəzi səfehlərin ifadəsinə görə mentalitetimizin məhbusuyuq. Demokratiyanın Azərbaycan variantını da ona keşikçi qoymuşuq. Problem məhs mentalitetdə yatır. Hec bir xalqın mədəniyyəti 100% mükəmməl deyil. Amma bizdə onun tükünə belə toxunanı məhv edirik. Mükəmməl olmayan adətlərimizin bir hissəsi artıq necə əsrlərdir ömrünü başa vurub, onlar işləməməldir. Amma çox hallarda bu adətlər hələ də təqayüdə çıxmayıb, çıxmaq istəmir.
Ayrıseçkilik yaradan adətlər o qədərdir ki, sayı hesabı yoxdur. Misal çəkməyə nə niyyətim, nə də həvəsim var. Sadəcə yazını bitirdikdə ağlınızdan keçən ilk ifadəni misal göstərmək (“Qıza yaraşmayan yazı”), sonra onu makro səviyyəyə qaldırmaq kifayyətdir. Bölgüdə sonuncu adət-ənənələr doğrudan da təqdir ediləcək dəyərlərdir.
Bu gün globallaşma əlehdarları (uc solçular istisana) bir düşüncəni qirsaqqiz kimi çeynəyirlər: Globallaşma nəticəsində biz milli adət-ənənəmizi itirəcəyik. Mənfi dəyərlərin itirilməsinə 2 əlli razıyıq. Ən azından sözdə bunu deyirik.
Bəs müsbət dəyərlər necə? Kim deyir ki, müsbət dəyərləri itirəcəyik? İnsana dəyər verən adətləri digər insan topluluqlarına da ötürəcəyik, ötürməliyik. Bu globalaşmanın məburi nöqtəsidir. Egər bu proseslər sonunda bu adət-ənənələr hər kəs tərəfindən artıq özünün bir parçası edilmiş olsa (ki qəti olaraq bu baş verəcək) hər dəfə bu dəyərlərdən istifadə etdikdə sən qalxıb bu mənim adətlərimdəndir deməyinlə ya özünun natamamlıq kompleksini, ya da eqoizmini göstərirsən.
Gündəliyim® 